Asymmetrisch Tonisch Nek-reflex (ATNR)

De ATNR komt op in de baarmoeder rond week 18 en is aanwezig tijdens de geboorte. De opgeroepen reflexbeweging helpt de baby zich door het geboortekanaal te bewegen. De reflex helpt de baby dus om geboren te worden.

Als de reflex wordt opgeroepen door een hoofdbeweging ontstaat een specifiek bewegingspatroon. Draait het hoofd naar links, dan strekken linkerarm en linkerbeen. Tegelijkertijd buigen de rechterarm en het rechterbeen. Draait het hoofd naar rechts, dan strekken rechterarm en rechterbeen. Tegelijkertijd buigen dan de linkerarm en het linkerbeen.

De ATNR wordt niet alleen door hoofdbewegingen aangezet, maar ook als op een andere manier de middellijn van het lichaam wordt gekruist. Zoals door oogbewegingen tijdens lezen als je ogen een tekstregel volgen van links naar rechts. Of als je met je linkerhand over de middellijn heen iets rechts van je wilt pakken. Als de ATNR nog ongeremd aanwezig is, reageert het lichaam met bewegen van armen en benen op alle (oog-)bewegingen die de middellijn kruisen.

Bij een ongeremde reflex zijn hoofdbewegingen nog gekoppeld aan bewegingen van armen en benen. Als de reflex onder controle is, kunnen armen en benen onafhankelijk van de positie van het hoofd bewegen. En het is mogelijk om arm en been aan één kant van het lichaam elk een andere beweging te laten maken (een gebogen linkerarm tegelijk met een gestrekt linkerbeen). Deze afzonderlijke bewegingen links en rechts zijn later bijvoorbeeld nodig om te kunnen kruipen.
Of wat later in het leven: om naar opzij te kunnen kijken als je fietst of auto rijdt zonder je stuur automatisch mee in die richting te trekken.

De ATNR komt normaal gesproken onder controle in de 6e maand na de geboorte. Als dat niet gebeurt, dan blijft deze reflex een grote stoorzender die veel energie kost. Want de ongewenste reflexbewegingen moeten worden onderdrukt om wel gewenste bewegingen uit te kunnen voeren. Een ongeremde ATNR heeft daardoor een belemmerende invloed op de ontwikkeling van de motoriek, spierspanning, kijken en het evenwicht.

Als de ATNR niet onder controle is, dan kun je dat bijvoorbeeld merken aan:

    • niet kruipen als baby
    • houterige motoriek
    • snel vermoeid bij alles waarbij de ogen extra nodig zijn (lezen, autorijden)
    • moeite met fietsen
    • snel evenwicht verliezen
    • moeite met lezen / schrijven
    • slechte oog-handcoördinatie (bv. ballen gooien / vangen lastig)
    • problemen met verwerking van gehoorprikkels